Zerwanie lokaty

Wysokość oprocentowania

Rodzaj oprocentowania

Termin

Kwota

Co to jest kredyt?

Kredyt jest umową na podstawie której kredytodawca daje do dyspozycji środki pieniężne kredytobiorcy na określony czas z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuję się wykorzystać oraz zwrócić środki pieniężne wraz z odsetkami i prowizjami kredytodawcy zgodnie z warunkami określonymi w umowie.

Kto udziela kredytu (kto jest kredytodawcą)?

Zgodnie z prawem kredyt może udzielić bank oraz SKOK.

Komu jest udzielany kredyt (kto jest kredytobiorcą)?

Kredytobiorcą może być osoba fizyczna, prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, o ile posiada zdolność prawną.

Co określa umowa kredytowa?

Umowa kredytowa powinna określać w szczególności:

Strony – czyli kto jest kredytodawcą, a kredytobiorcą.
Kwotę – ilość środków pieniężnych wyrażona w walucie.
Cel – na co środki pieniężne mają być przeznaczone.
Zasady spłaty – w jakich terminach i w jakich kwotach będą spłaty kredytu.
Oprocentowanie – wysokość oprocentowania kredytu oraz warunki jego zmiany.
Prowizję – opłaty związane z udzieleniem kredytu.
Zabezpieczenie – w jaki sposób zabezpieczona jest spłaty kredytu .
Warunki zmian – na jakich zasadach będą dokonywane zmiany w umowie.
Uprawnienia stron – zakres uprawnień banku w okresie spłaty kredytu.

Jak przebiega proces kredytowania?

Proces kredytowania składa się z głównie z dwóch etapów. Pierwszy etap rozciąga się od złożenia wniosku kredytowego aż do momentu udzielenia kredytu. Natomiast drugi etap rozciąga się od momentu udzielenia kredytu, aż do jego całkowitej spłaty. Łącznie proces kredytowania może trwać bardzo krótko, ale w niektórych przypadkach proces ten może trwać nawet kilkadziesiąt lat. Proces kredytowania wygląda inaczej z strony kredytobiorcy, a inaczej z strony kredytodawcy.

Opisany poniżej proces kredytowania składający się z dwóch etapów jest jedynie przykładową i ogólną informacją. Każdy bank ustala sobie własne zasady, które mogą być różne.

Etap 1. Od złożenia wniosku kredytowego aż do momentu udzielenia kredytu.

Od strony kredytobiorcy

Klient ma zamiar wziąć kredyt na określony cel i określonej kwocie. Udaje się do banku o warunki udzielenia kredytu. Następnie wypełnia wniosek kredytowy i załącza wymagana prze bank dokumenty. Czeka na pozytywną decyzje banku, po której podpisuje umowę kredytową.

Od strony kredytodawcy

Bank przed umieszczenie produktu (kredytu) w swoje ofercie musi dokonać jego analiz pod względem ryzyk z nim związanych. Na podstawie dokonanej analizy bank określa warunki na jakich zawarta będzie umowa kredytu (np. wysokość oprocentowania, maksymalny okres spłaty, rodzaj zabezpieczenia), a także warunki jakie kredytobiorca musi spełnić aby został udzielony kredyt. Klient od momentu wypełnienia wniosku o kredyt staję się wnioskodawcą. Bank sprawdza czy wnioskodawca spełnia warunki udzielania kredytu, takie jak: zdolność kredytową oraz jakość zabezpieczenie kredytu. Po spełnieniu wszystkich warunków bank udziela kredytu wnioskodawcy, który staje się od tego momentu kredytobiorcą.

Etap 2. Od momentu udzielenia kredytu aż do całkowitej spłaty kredytu.

Od strony kredytobiorcy

Po otrzymaniu środków pieniężnych od banku, kredytobiorca przeznacza je na określony cel, który został zapisany w umowie kredytowej. Zgodnie z zapisami umowy kredytowej Kredytobiorca zobowiązany jest do regularnych (najczęściej miesięczne) spłat rat kredytowy powiększonej o należne odsetki dla banku. W czasie trwania spłaty kredytu Kredytobiorca zobowiązany jest również do utrzymania wartości zabezpieczenia kredytu oraz w niektórych przypadkach od okresowego informowania o stanie zdolności kredytowej.

Od strony kredytodawcy

Bank po przelaniu środków pieniężnych do Kredytobiorcy monitoruje, czy warunki w umowie kredytowej są spełniane. Pierwszym elementem jest zbadanie wykorzystania celowości kredytu, najczęściej w formie poniesionych przez kredytobiorcę kosztów (faktur), a także poprzez wykonywanie kontroli przez bank. Kolejnym elementem jest monitorowanie regularnych spłat kredytu. W przypadku wystąpienia opóźnień bank wysyła informacje oraz nalicza odsetki karne. Trzecim elementem jest monitorowanie wartości zabezpieczenia, które w sytuacji znaczącego spadku może narazić bank na dodatkowe ryzyko. Czwartym elementem jest monitorowanie zdolności kredytowej kredytobiorcy, która ma znaczący wpływ na spłatę kredytu.

Jakie są rodzaje kredytów?

Rodzaj kredytu wynika głównie z celu na jaki jest przeznaczony.

Przykładowe rodzaje kredytów:

Inwestycyjny – przeznaczony na rozwój działalności gospodarczej.
Obrotowy – służący do finansowania bieżącej działalności gospodarczej.
Mieszkaniowy – zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych osób fizycznych (np. zakup lub remont mieszkania).
Konsumpcyjny – przeznaczony na cele konsumpcyjne osób fizycznych (np. zakup telewizora, samochodu lub wycieczki).

Zdolność kredytowa

Zdolność kredytowa – to zdolność do terminowej spłaty kredytu wraz z odsetkami w terminach określonych w umowie. Jest to definicja bardzo ogólna i dlatego w każdym banku może być różne liczona. Banki obliczając zdolność kredytową skupiają się głównie na analizie ilościowej oraz analizie jakościowej.

Analiza ilościowa dotyczy takich danych jak:

dochody miesięczne z pracy
koszty utrzymania
ilość osób na utrzymaniu
posiadany majtek
wielkość obrotów w firmie
wielkość zadłużenia

Analiza jakościowa skupia się na:

wieku
wykształceniu
stażu pracy
historii kredytowej
rodzaju wykonywanego zawody
branży działalności gospodarczej

Dane pozyskiwane przez bank do oceny zdolności kredytowej pochodzą między innymi z wniosku kredytowego wraz wymaganymi dokumentami, raportów BIK oraz BIG, a także historii rachunku bankowego. Ilość wymaganych danych do obliczenia zdolności kredytowej uzależniona jest od rodzaju wnioskowanego kredytu. Dla kredytu gotówkowego może być wymagane tylko wypełnienie krótkiego wniosku, natomiast dla kredytu inwestycyjnego bank może wymagać biznes planu inwestycji, wydruki obrotów z działalności za okres kilku lat, a także zestawień wszystkich transakcji na rachunku bankowym.

Jak sprawdzić czy posiadam zdolność kredytową

Ubiegając się o kredyt konsumpcyjny lub mieszkaniowy najlepszym sposobem jest skorzystanie z kalkulatora oceny zdolności kredytowej umieszczonego na stronie banku w którym chcemy wziąć kredyty. Należy jednak pamiętać, że jest to tylko wstępna ocena i bank może w trakcie weryfikacji odrzucić wniosek kredytowy.

W przypadku kredytów na działalność gospodarczą najczęściej należy złożyć wniosek kredytowy z wymaganymi dokumentami i zaczekać na decyzje banku.

Rodzaje zabezpieczenia spłat kredytu

Bank udzielając kredyt oblicza zdolność kredytową kredytobiorcy, czyli zdolność do terminowej spłaty. Natomiast kredytobiorca może utracić zdolność kredytową w trakcie spłaty kredytu i dlatego bank zabezpiecza się dodatkowo na wypadek wystąpienia takiej sytuacji.

Zabezpieczenia spłat kredytu można podzielić na zabezpieczenia osobiste oraz zabezpieczenia rzeczowe. Zabezpieczenie osobiste dotyczy osoby, która takie zabezpieczenie udzieliła. Natomiast zabezpieczenie rzeczowy dotyczy rzeczy, na której zabezpieczenia zostało utworzone.

Przykładowe rodzaje zabezpieczeń osobistych:

Poręczenie cywilne – poręczyciel zobowiązany jest do spłaty kredytu, w przypadku braku spłaty przez kredytobiorcę.
Weksel in blanco - zobowiązanie wystawcy weksla do zapłaty w przypadku niewywiązania się z umowy. Weksle in blanco jest podpisywany, ale nie zawiera kwot i dat. Warunki w jakiej sytuacji będzie weksel wypełniany są zawarte w deklaracji wekslowej.
Cesja wierzytelności – przeniesienie na bank praw przysługującemu wierzycielowi (np. cesja polisy na życie kredytobiorcy – w przypadku śmierci kredytobiorcy wypłata z polisy przechodzi na bank).

Przykładowe rodzaje zabezpieczeń rzeczowych:

Pełnomocnictwo do rachunku bankowego – upoważnienie dla banku do potrącania rat kredytu z rachunku bankowego.
Hipoteka na nieruchomości - wpis do księgi wieczystej informacji o obciążeniu na rzecz banku z tytułu zaciągniętego kredytu.
Blokada środków na rachunku bankowym – blokada środków na rachunku bankowym kredytobiorcy, aż do wywiązania się z umowy kredytowej.
Kaucja - kredytobiorca wpłaca środki pieniężne na konto banku, który staje się ich właścicielem do czasu spłaty kredytu.
Zastaw rejestrowy – może zostać ustanowiony na ruchomościach lub prawach. Bank ma prawo do dochodzenia roszczeń z tytułu obciążonej rzeczy, natomiast właściciel będzie mógł ją nadal użytkować.

Oprocentowanie

Najczęściej głównym kosztem związanym z zaciągnięciem kredytu jest koszt wynikający z jego oprocentowania (odsetki). Wysokość oprocentowania jaka jest ustalona w umowie kredytowej może być różna. Wpływ na wysokość oprocentowania może wynikać np. z: rodzaju kredytu, wartości kredytu, terminu spłaty, zdolności kredytowej, rodzaju zabezpieczenia. Ważnym elementem z punktu widzenia kredytobiorcy (kredytodawcy też) jest nie tylko jego wysokość określona w umowie, ale także informacja od czego jest uzależniona i jak może ulec zmianie w trakcie spłaty kredytu.

Podstawowy podział oprocentowania kredytu to oprocentowanie stałe lub oprocentowanie zmienne. W przypadku oprocentowania stałego wysokość oprocentowania nie ulegnie zmianie w całym okresie spłaty kredyt, dzięki czemu kredytobiorca ma świadomość jaki będzie koszt oprocentowania zaciągniętego kredyt. Dla kredytów z oprocentowaniem zmiennym podawana jest w umowie kredytowej informacja na co składa się wysokość oprocentowani (np. WIBOR3M + marża banku), a także kiedy może ulec zmianie oprocentowanie (np. w przypadku zmiany wskaźnika WIBOR3M). W związku tym, iż oprocentowanie jest zmienne to koszty kredytu mogą okazać się niższe niż wykazane w umowie kredytowej, ale też zdecydowanie wyższe. W szczególności należy mieć to na uwadze dla kredytów o znacznej wartości i długim terminie spłaty.

Prowizje i opłaty od kredytu

Dodatkowym kosztem zaciągniętego kredytu przez kredytobiorcę są jego prowizje i opłaty. Choć może się zdarzyć, że bank w swojej ofercie zaproponuje kredyt bez żadnych opłat czy prowizji.

Wśród najczęściej pobieranych przez bank opłat i prowizji jest:

Prowizja za udzielenie kredytu - pobierana od wartości udzielonego kredytu wyrażona w procencie.
Opłata przygotowawczą - za rozpatrzenie wniosku kredytowego.
Opłata za utrzymanie rachunku bankowe - jeśli bank wymaga otwarcia rachunku w celu przyznania kredyt.
Ubezpieczenie kredytu – jeśli jest wymagane do przyznania kredytu.
Prowizja za wcześniejszą spłatę – pobierana w przypadku, gdy kredytobiorca spłaci kredyt wcześniej niż w umowie.
Prowizja za zmianę warunków umowy – pobierana za wnioskowaną przez kredytobiorcę zmianę warunków umowy np. okresu kredytowania.

Często występują opłaty i prowizje, które nie są przekazywane dla banku ale ich poniesienie jest niezbędne w celu uzyskania kredytu takie jak:

Opłata za operat szacunkowy – wycena dokonana przez rzeczoznawcę majątkowego.
Opłaty administracyjne – opłaty związane np. z wpisem hipoteki do księgi wieczystej w sądzie.

Kojarzy się z długiem, pętlą zadłużeniową, odsetkami, ale także z pozytywnymi emocjami takimi jak dom, wakacje, samochód. Jedno słowo, a tak wiele skojarzeń. Poznaj podstawowe elementy kredytu oraz sprawdź jak wygląda proces kredytowania.

Kredyt

Analizanaplus.pl